یکبار کاشت و 20 سال برداشت
حاصل کشت آلوئه ورا
به گزارش کشت نیوز به نقل از ایتوجیهی، از آغاز کشت آلوئه‌ورا در ایران کمتر از یک دهه می‌گذرد. حالا دیگر دیدن برگ‌های باریک و بلند این گیاه خانواده کاکتوس در فروشگاه‌ها، نه‌تنها برای بسیاری از مشتریان عادی شده است که بازار ایران شاهد انواع و اقسام محصولات فرآوری شده آلوئه‌ورا یا همان صبر زرد به زبان بومی خودمان است. از کِرِم‌های مرطوب‌کننده و لوازم بهداشتی گرفته تا نوشیدنی و کمپوت آلوئه‌ورا.
آلوئه‌ورا به دلیل ویژگی‌های زیستی خاص قادر است در زمین‌های خارج از رده و غیرحاصلخیز ثمردهی کند و همین موضوع به علاوه مزیت‌های اقتصادی دیگر سبب شده است کشت و کار آلوئه‌ورا به یک کسب و کار ارزان با درآمدزایی بالا تبدیل شود. کارشناسان می‌گویند آلوئه‌ورا توانسته است کشاورزان تحصیلکرده را به مزارع ایران جذب کند و حالا با رونق واحدهای فرآوری و از سرگیری صادرات این محصول، بازارهای فروش آلوئه‌ورا رو به بهبود رفته و روند رشد به خود گرفته است. این موضوع در شرایطی اتفاق می‌افتد که اقتصادی نبودن کشت بسیاری از محصولات در بستر کشاورزی سنتی ایران، همواره مورد انتقاد کارشناسان بوده است.
با این حال مدل‌های تازه کشت و کار و جذب افراد تحصیلکرده به مزارع می‌تواند آغاز یک تحول مهم در کشاورزی ایران باشد. نبود واحدهای فرآوری آلوئه‌ورا، کشت و کار این محصول را در دوره‌ای با رکود مواجه کرد اما با توسعه واحدهای فرآوری این گیاه در ٣ تا ۴سال گذشته، مزارع آلوئه‌ورا حالا دوباره رونق تازه گرفته‌اند و امیدهای جذب بازارهای خارجی این محصول در بین ایرانی‌ها زنده شده است.
کشت اقتصادی با کمترین هزینه ممکن
کشت گیاه آلوئه‌ورا دارای مزایای ویژه اقتصادی نسبت به سایر محصولات کشاورزی است. «میثم کوکبی» کارشناس کشاورزی و مشاوره کشت گیاه آلوئه‌ورا درباره این مزایا می‌گوید: گیاه آلوئه‌ورا برخلاف بسیاری از محصولات کشاورزی قابلیت برداشت ٢٠ساله دارد. این موضوع به این معناست که در صورت کشت سایر محصولات، کشاورز ناچار است هر سال محصول را بکارد و برداشت کند که این مسأله هزینه زیادی به کشاورز تحمیل می‌کند. چون کشاورز ناچار است هر سال سرمایه‌ای برای شخم زمین، تهیه بذر و نهاده و کاشت مجدد محصول خود هزینه کند اما گیاه آلوئه‌ورا در صورت یکبار کشت، قابلیت برداشت تا ٢٠سال را دارد که این امتیاز موجب می‌شود هزینه بسیاری صرفه‌جویی شود.
وی ادامه می‌دهد: علاوه‌بر برداشت ٢٠ساله، گیاه آلوئه‌ورا ویژگی اقتصادی دیگری دارد که کشت آن را توجیه پذیر می‌کند. آلوئه‌ورا به‌ویژه نژاد بومی آن‌که به گیاه «صبر زرد» نیز مشهور است، عاری از قارچ و آفت است و همین موضوع گیاه را بی‌نیاز از آفت‌کش‌ها و سمپاشی می‌کند و همان‌طور که می‌دانید یکی از پرهزینه‌ترین فاکتورهای کشت و کار تهیه سموم و آفت‌کش‌هاست. غیر از این، گیاه نیاز به هیچ‌گونه کود شیمیایی و اصولا تغذیه با کود ندارد که این دو آیتم هزینه کشت آلوئه‌ورا را مجددا کاهش می‌دهد و به دلیل ارگانیک بودن محصول مزایای تجاری آن را افزایش می‌دهد.
این کارشناس با اشاره به سایر ویژگی‌های اقتصادی کشت آلوئه‌ورا توضیح می‌دهد: یکی از موضوعات مهم در کشاورزی این است که محصول به موقع برداشت شود زیرا در نظر نگرفتن این موضوع می‌تواند به خرابی و فساد محصول و ضرر و زیان هنگفت کشاورز منتهی شود. همین موضوع خیلی اوقات توانسته است تولیدکننده را تسلیم دلال‌ها کند و برای پیشگیری از زیان بیشتر، کالای خود را با قیمت نازلی به فروش برساند اما در مورد گیاه آلوئه‌ورا الزام برداشت وجود ندارد. این به آن معناست که اگر برگ‌های گیاه مدت زمان بیشتری سر بوته بماند نه‌تنها ارزش تجاری خود را از دست نمی‌دهد بلکه با ایجاد ضخامت بیشتر برگ، هم عصاره و هم وزن محصول افزایش داشته و باعث درآمد اضافه می‌شود.
کوکبی همچنین تأکید می‌کند: علاوه‌بر تمام این موارد هزینه کارگری در مزارع آلوئه‌ورا پایین‌تر است. یک هکتار مزرعه گوجه‌فرنگی در طول ٢ ماه به ١٠ کارگر نیاز دارد این در شرایطی است که یک هکتار مزرعه آلوئه‌ورا به دلیل مقاومت بالا و در طول سال به دو کارگر بیشتر احتیاج ندارد.
ناصر شیرمردی، مشاور کاشت گیاه آلوئه‌ورا، به سایت منطقه‌ای «یزد رسا» می‌گوید: به‌طور استاندارد در هر مترمربع ۴ بوته آلوئه‌ورا کشت می‌شود که با در نظر گرفتن این پایه، یک مزرعه هزارمتری نیاز به ۴هزار بوته آلوئه‌ورا دارد. قیمت هر «پاجوش» (برای تکثیر گیاه) آلوئه‌ورا حدود ۵٠٠ تومان است که با این حساب حدود ٢ میلیون تومان صرف تهیه گیاه مادر برای یک مزرعه هزار متری می‌شود. این کارشناس ادامه می‌دهد: هر گیاه حداقل ۴ تا ۶ کیلو محصول می‌دهد و قیمت خرید هرکیلو محصول حداقل ٧٠٠ تا ٨٠٠ تومان است. به این ترتیب اگر متوسط باردهی هر گیاه را ۵ کیلوگرم درنظر بگیریم یک مزرعه هزار متری با ۴هزار بوته حدود ٢٠هزار کیلوگرم محصول می‌دهد. بنابراین در یک دوره سود خالص حدود ١۶میلیون تومان است. این در شرایطی است که گیاه مادر علاوه‌بر باردهی حدود ١٠ تا ١۶ پاجوش نیز تولید می‌کند که از این میان باید ۴ پاجوش گیاه حفظ شود و بقیه پاجوش‌ها قابل فروش است. اگر متوسط تعداد پاجوش‌ها را ١٠ عدد در نظر بگیریم در یک مزرعه هزار متری ۴٠ هزار پاجوش تولید می‌شود که هر پاجوش بین ٣٠٠ تا ۵٠٠ تومان خرید و فروش می‌شود. به این ترتیب درآمد حاصل از فروش پاجوش‌ها نیز حدود ١٢میلیون تومان می‌شود. با این حساب حداکثر درآمد یک دوره برداشت ٢٨میلیون تومان می‌شود.
